- اسراییل یک حقه است برای این‌که همه را با هم جمع کنند، همهٔ آن‌هایی را که توانسته‌اند مخفی بشوند، تا بعد همه را یک‌جا به اطاق گاز بفرستند… فکر بکری است، مگر نه؟ این کارها از آلمانی‌ها خوب برمی‌آید. می‌خواهند همهٔ ما را آن‌جا جمع کنند، همه را تا نفر آخر، و بعد یک‌جا… من آن‌ها را می‌شناسم.

شوننبام با لحنی آرام، چنان‌که گویی با بچه‌ای حرف می‌زند، گفت: – ما یک کشور یهودی داریم که مال خودمان است. ارتش داریم. در سازمان ملل نماینده داریم. تمام شد. به تو می‌گویم تمام شد!

گلوکمن با همان لحن مطمئن گفت: – همه‌اش کشک است!

 

از داستان کوتاه کهن‌ترین داستان جهان رومن گاری